- 102
Frits van den Berghe
Description
- Frits van den Berghe
- De Appel
signed
- oil on canvas
- 77 by 70,5 cm.
Provenance
Paul-Gustave Van Hecke, Brussels
Galerie Le Centaure, Brussels
Sale Brussels (Walter Schwarzenberg) 1932, lot 165
Galerie Georges Giroux Brussels, 8 nov. 1958, lot 92
Galerie Georges Giroux Brussels, 21 feb. 1959, lot 143
Dr. Michel Mulier-Scharpé, Leuven
Acquired from the above by the present owner
Exhibited
Antwerp, Koninklijke Kunst- en Letterkring, De werken van de schilder Frits van den Berghe, 21 March - 2 April 1926, no. 2
Brussels, Galerie Le Centaure, Les Neuf, 9 Oct. - 27 Oct. 1926, no. 446
Brussels, Galerie Le Centaure, Fritz van den Berghe - Peintures, 2 April - 13 April 1927, no. 5
Leuven, Universiteitshallen, Expressionistische Schilders van België, 15 Jan. -11 Feb. 1970, no. 157
Leuven, KU, Rond Permeke, 9 Oct. - 28 Nov. 1986
Bergen, Museum Kranenburgh, De Passage. Vlaamse kunstenaars in Nederland 1914-1922, 20 May - 22 Sept. 2000
Sint-Martens-Latem, Gemeentehuis, Ballingschap en Nieuwe Vrijheid, 25 Aug. - 6 Oct. 2002
Sint- Niklaas, Tentoonstellingszaal Zwijgershoek, Lof der Zotheid. Hekeling van de Menselijke Dwaasheid, 10 Sept.- 30 Nov. 2006
Ostend, Provinciaal Museum voor Moderne Kunst, Retrospectieve Frits Van den Berghe, 1999-2000
Literature
Condition
"In response to your inquiry, we are pleased to provide you with a general report of the condition of the property described above. Since we are not professional conservators or restorers, we urge you to consult with a restorer or conservator of your choice who will be better able to provide a detailed, professional report. Prospective buyers should inspect each lot to satisfy themselves as to condition and must understand that any statement made by Sotheby's is merely a subjective, qualified opinion. Prospective buyers should also refer to any Important Notices regarding this sale, which are printed in the Sale Catalogue.
NOTWITHSTANDING THIS REPORT OR ANY DISCUSSIONS CONCERNING A LOT, ALL LOTS ARE OFFERED AND SOLD AS IS" IN ACCORDANCE WITH THE CONDITIONS OF BUSINESS PRINTED IN THE SALE CATALOGUE."
Catalogue Note
"Uit de veelheid van scheppingen die een breder begrip van het menselijk bestaan illustreren, dient zich een doek als De Appel (1919) aan. Het rijkelijk gevulde tafereel laat - bijna terloops - het moment zien waarop het lot van de mensheid wordt bepaald: de vrouw reikt fataal de appel aan de man. De beeldende kunst heeft deze bijbelse erfzondegedachte haast tot een steriel cliché uitgepuurd. (...) In algemene zin hoort het Eva-motief thuis in de gedachtenwereld en de iconografie van het symbolisme: het is de vrouw die voor de keuze tussen goed en kwaad staat en uiteindelijk voor het laatste zal kiezen. (...) Naast de personificatie van de zonde in de figuur van Eva breidt de symboolfunctie van de vrouw zich uit tot die van de femme fatale als zinnebeeld van wellust en begeerte. In De Appel van Frits van den Berghe is de gedachte aan welke literaire bron dan ook ver weg. (...) Breed zittend op een stevige boomtak kijkt een vrouw, het hoofd lokkend gebogen, naar beneden. Met haar schonkig uiterlijk herinnert ze in niets aan de aristocratische Eva van De Smet. Ze reikt met de rechterhand de appel aan de jongeman die geheel onder in de voorstelling verlangend omhoogkijkt en de vrucht onbevangen aanvaardt. De irrationele en speelse manier waarop de hoofd van de man omgekeerd in beeld verschijnt, doet denken aan de kunst van Marc Chagall. (...) Waar in De Appel de herinnering aan het bijbels moment van de erfzonde niet méér is dan een verstorven echo, dringen andere indrukken zich op. Vóór alles maakt de voorstelling van dit schilderij de vrouw tot bron van verleiding en voorwerp van begeerte. Ze biedt niet allen de appel aan, maar brengt tevens door de uitdagende positie de zinnen van haar partner in galop."
"Of the many different versions which try to deliver a broader view and deeper understanding of mankind, a canvas as De Appel stands out. This dense scene shows – almost by chance - the very moment destiny of mankind was concluded: that woman offering an apple to that man. In art history the original sin has been turned into sterile clichés, but Van den Berghe delivers an original, blunt and keen momentum.( ...) In general the theme of Eva belongs to the symbolist world: it's her who makes a choice between good and evil and it's her that chooses for the latter.(...) As a personification of sin a woman further symbolises lust as a femme fatale. There's no reference to any piece of literature in this scene. (...) Comfortable seated on a big branch of a tree, the woman lowers her head and looks down. She is not a pretty girl. She offers an apple with her right hand to the young man who is standing underneath and passionately looks up to Eva. The way the head of the man is turned reminds of Chagall, who is at the time a rising star in the international art scene. Although the original sin as Van den Berghe has painted is a far echo from, other features pop up. Key message is that the woman in this painting is an object of seduction an lust. She's not only offering the apple, but also is able to drive the man insane of desire. Van den Berghe is projecting, an image of a weak human being which is a plaything of his mind."
(Boyens, op cit. p.149)